Turski, Michał: Opis projektu / Projektbeschreibung / Wielokulturowość w Łodzi

[Deutsche Version siehe unten]

 

Tytuł projektu: Wielokulturowość w Łodzi i regionie łódzkim, 1914-1949
Michał Turski, 01.01.2024
Zakres tematyczny: Badania nad II wojną światową

 

Historia regionu łódzkiego w „krótkim wieku XX” należy do historii rozkwitu i upadku fenomenu multikulturalizmu. Wielojęzyczne, wieloreligijne i wieloetniczne społeczności robotników, specjalistów i fabrykantów nie poradziły sobie z stress testem w postaci kryzysu 1929 r. oraz drugiej wojny światowej. Rozliczenia z porządkiem okupacyjnym i wprowadzoną w trakcie niego sztywną hierarchią etniczną jak i stalinizacja powojennej Polski stanowią nie tylko symboliczny koniec wielokulturowości także dla Polski centralnej i Ziemi Łódzkiej.

W ramach projektu planowane są badania nad małymi przemysłowymi i wielokulturowymi miastami regionu łódzkiego i ich historią od XIX wieku do 1949 r. oraz tom pokonferencyjny tworzony we współpracy z Uniwersytetem Łódzkimi i Justus-Liebig-UniversitätGießen. Celem jest nie tylko badanie wielokulturowości w mniejszych ośrodkach przemysłowych ale i analiza przyczyn jej upadku. Czy było możliwe uratowanie wielokulturowych wspólnot po 1918 a w szczególności po 1939 r.?

 

***

 

Projekttitel: Multikulturalität in Lodz und der Region Lodz, 1914-1949
Michał Turski, 01.01.2024
Themenbereich: Forschung zum Zweiten Weltkrieg

Die Geschichte der Region Lodz in dem sog. kurzen zwanzigsten Jahrhundert kann als eine Geschichte des Aufstiegs und Falls der Multikulturalität gelesen werden. Die mehrsprachigen, multireligiösen und multiethnischen Gemeinschaften der Arbeiterschaft, der Facharbeiterschaft und der Fabrikbesitzer haben die Stresstests der Krise um 1929 und des Zweiten Weltkriegs nicht überstanden. Die Aufarbeitung der Besatzungsordnung und die dabei eingeführte starre ethnische Hierarchisierung bei gleichzeitiger Übernahme stalinistischer Herrschaftsmethoden in Polen der unmittelbaren Nachkriegszeit beendeten nicht nur symbolisch die Multikulturalität auch in Zentralpolen und der Region Lodz.

Im Rahmen des Projekts werden kleine Industrie- und multikulturelle Städte in der Region Lodz und ihre Geschichte vom 19. Jahrhundert bis 1949 erforscht. In Zusammenarbeit mit der Universität Lodz und der Justus-Liebig-Universität Gießen soll ein Konferenzband zum Thema herausgegeben werden.
Ziel des Projekts ist nicht nur, die Multikulturalität in kleineren Industriezentren zu untersuchen, sondern auch die Gründe für ihren Niedergang zu analysieren. War es möglich, die multikulturellen Gemeinschaften nach 1918 und insbesondere nach 1939 zu retten?