Seminarium Klaus Zernack Colloquium to seria odbywających się co miesiąc wykładów Centrum Badań Historycznych Polskiej Akademii Nauk w Berlinie (CBH PAN), której patronują prof. Michael G. Müller (Instytut Historii Uniwersytetu Marcina Lutra w Halle-Wittenberdze), prof. Robert Traba (CBH PAN) oraz prof. Igor Kąkolewski (CBH PAN). Głównym celem seminarium jest stworzenie forum do wymiany doświadczeń i poglądów, dotyczących aktualnie realizowanych projektów badawczych między historykami oraz przedstawicielami pokrewnych dyscyplin naukowych.
W ramach Klaus Zernack Colloquium w latach 2016-2017 chcielibyśmy się skupić na koncepcji miejsc pamięci oraz możliwości jej multilateralnego rozwoju. Za punkt wyjścia dalszych rozważań może służyć – obok wielu innych prac poświęconych temu tematowi – dziewięciotomowa publikacja pod tytułem Polsko-niemieckie miejsca pamięci. Głównym przedmiotem rozważań na seminarium będzie historia zależności dwóch i więcej wspólnot pamięciowych w oparciu o założenia teorii historii drugiego stopnia, opracowanej przez Pierre’a Norę, oraz historii wzajemnych oddziaływań Klausa Zernacka. Możliwości rozwoju oraz potencjał tego podejścia badawczego zostaną dokładnie omówione i poddane krytycznej analizie.
Bilateralna perspektywa, zastosowana w publikacji Polsko-niemieckie miejsca pamięci w celu analizy „niemieckiej” i „polskiej” kultury pamięci, będzie w ramach seminarium kontynuowana oraz pogłębiana. Dzięki temu wyjdziemy poza ramy stricte „narodowego” postrzegania wzajemnych stosunków i skupimy się na analizie aspektów regionalnych, społecznych, gospodarczych, wyznaniowych, na uwarunkowaniach płciowych czy też przynależności do mniejszości narodowych oraz wielu innych. Dyskusji poddana zostanie przede wszystkim rola wzajemnych oddziaływań różnych pamięci zbiorowych. Nasz sposób rozumienia multilateralnych
miejsc pamięci ma swoje podłoże w kontekście ogólnoeuropejskim, dzięki czemu możliwe, a nawet konieczne staje się porzucenie typowo narodowych różnicowań. Obok analizy konkretnych miejsc pamięci pozostawiamy również miejsce dla rozważań teoretycznych i metodologicznych, co umożliwi nowoczesny i innowacyjny sposób podejścia do zagadnień związanych z kulturą pamięci.
W ramach seminarium poruszone zostaną między innymi następujące zagadnienia oraz problemy:
- analiza multilateralnych miejsc pamięci oraz zależności między różnymi wspólnotami
- zróżnicowanie narodowych pamięci zbiorowych poprzez alternatywne wspólnoty pamięci
- potencjał poznawczy bi- i multilateralnych badań nad kulturą pamięci oraz metodologiczne wyzwania, jakie ze sobą niosą
- przekazywanie oraz stosowanie kategorii „paralelnych” miejsc pamięci (por. Polsko-niemieckie miejsca pamięci, t. III: Paralele) w kontekście multilateralnym
- funkcje oraz trwałość miejsc pamięci
- zapomniane miejsca (w rozumieniu geograficznym jak i metaforycznym) jako potencjalne miejsca pamięci
- dydaktyzacja miejsc pamięci
KONTAKT: Anna Labentz
