Szanowni Państwo,
Drogie Koleżanki i Koledzy,
ze smutkiem zawiadamiam, że 3 listopada 2017 roku, po długiej chorobie zmarł Profesor Klaus Zernack.
Środowisko historyków straciło wybitnego badacza, twórcę nowej perspektywy badań historii Europy Środkowo-Wschodniej i Wschodniej. Wśród grona kolegów i przyjaciół pozostawił pustkę, którą nie sposób wypełnić. Był dla nas nie tylko nowatorskim naukowcem, ale także wyjątkową osobowością, która inspirowała i kreowała szczególnie przychylną atmosferę dla naukowej współpracy.
W bogatym dorobku naukowym Klausa Zernacka szczególną rolę odegrała historia Polski. Poświęcił jej najważniejsze prace, w tym klasyczną już syntezę „Polska i Rosja. Dwie drogi w dziejach Europy”. Jako przewodniczący Historische Kommission zu Berlin wspierał w latach 80. badania polskich naukowców. Od 1987 do 2000 roku był przewodniczącym Wspólnej Polsko-Niemieckiej Komisji Podręcznikowej Geografów i Historyków UNESCO, a od 1995 roku członkiem Rady Naukowej Instytutu Międzynarodowych Badań nad Podręcznikami im. Georga Eckerta w Brunszwiku.
Za swoje dokonania dostąpił najważniejszych wyróżnień w świecie science community, m.in. w 1989 roku otrzymał tytuł doctora honoris causa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a w 1997 roku Uniwersytetu Warszawskiego. Był członkiem zagranicznym Polskiej Akademii Nauk.
Od 2006 roku szczególnie związał się z Centrum Badan Historycznych PAN w Berlinie. Tu wygłosił jeden ze swoich ostatnich wykładów, stał się od 2010 roku patronem cyklicznych seminariów: „Klaus Zernack Colloquium”. Jemu poświęcone zostało specjalne wydanie rocznika „Historie. Jahrbuch des Zentrums für Historische Forschung Berlin der Polnischen Akademie der Wissenschaften“ (Folge 4, 2010/2011: Deutsch-polnische Beziehungsgeschichte) oraz tom „Historia wzajemnych oddziaływań“ (2014). Jego perspektywa patrzenia na narodowe historie przez pryzmat wzajemnych, sąsiedzkich oddziaływań na trwałe zadomowiła się w badaniach, wyprzedzając tak znane dziś historie transnarodowe czy historie croisée. Kwintesencją dorobku i osobowości Klausa Zernacka jest wypowiedź jego naukowego przyjaciela, prof. Henryka Olszewskiego:
„Klaus Zernack jest Europejczykiem, który szuka odpowiedzi na pytanie o „prehistorię“ bogatego sąsiedztwa, które na przemian zbliżało i oddalało Polaków i Niemców od siebie. Jest nie tylko wybitnym znawcą polskiej historii, lecz traktuje Polskę z szacunkiem i sympatią”.
Uroczystość pożegnania Profesora Klausa Zernacka odbędzie się w Berlinie, 17 listopada o godz. 11:30.
Robert Traba i Zespół Centrum Badań Historycznych PAN w Berlinie.
Zdjęcie: Podczas uroczystości Jubileuszu 80-lecia w CBH PAN - prof. Klaus Zernack.
