Zakresy tematyczne badań CBH PAN w Berlinie. W ramach zakresów tematycznych badania prowadzą zarówno pracownicy naukowi zatrudnieni w CBH PAN jak i badacze wizytujący pracujący nad własnymi projektami pokrywającymi się z tematyką naszych zakresów tematycznych.
Zakres tematyczny: Badania nad politykami europejskimi
W ramach zakresu prowadzone są interdyscyplinarne badania nad procesami integracji europejskiej w obszarze nauk historycznych, politologii, socjologii, stosunków międzynarodowych, nauk o bezpieczeństwie oraz nauk o polityce publicznej.
Badania koncentrują się na analizach polityk europejskich z udziałem Niemiec, a także w odniesieniu do relacji polsko-niemieckich zarówno na poziomie regionalnym (np. Basenu Morza Bałtyckiego), jak i w odniesieniu do wybranych obszarów tematycznych (np. edukacja historyczna i transfer wiedzy na poziomie europejskim, migracje i regionalizmy europejskie, bezpieczeństwo, cyfryzacja).
W ramach zakresu realizowane są również projekty badawcze, dotyczące percepcji i implementacji transnarodowego, polsko-niemieckiego podręcznika do nauczania historii „Europa. Nasza Historia / Europa – Unsere Geschichte”, wśród jego odbiorców oraz w dyskursie publicznym.
Zakres tematyczny: Badania nad II wojną światową
Zakres obejmuje badania w obszarze nauk historycznych, socjologii oraz archiwistyki.
Badania koncentrują się na okresie II wojny światowej ze szczególnym naciskiem na okupację niemiecką w Polsce, doświadczenie okupacji przez różne grupy społeczne i etniczne, rolę i strukturę, a także formy represji aparatu władzy niemieckiej na terenach okupowanych, doświadczenie obozów koncentracyjnych, różne formy ruchu oporu na terenach okupowanych, życie codzienne w okupowanej Polsce, a także powojenne procesy rozliczeniowe.
W ramach zakresu realizowane są również badania dokumentacji okresu okupacyjnego i powojennego.
Zakres tematyczny: Badania nad dziedzictwem kulturowym i kulturami wizualnymi
W ramach zakresu realizowane są interdyscyplinarne badania nad reprezentacjami kultury wizualnej i dziedzictwa kulturowego w odniesieniu do historycznych oraz współczesnych relacji między Polską a Niemcami, w tym również badania dotyczące mniejszości kulturowych (np. w ramach studiów żydowskich).
Badania koncentrują się na obszarach z zakresu kultury pamięci, historii sztuki, muzealnictwa, sztuk wizualnych oraz wymiarów dziedzictwa kulturowego w relacjach polsko-niemieckich. Przedmiotem badań historyczne oraz antropologiczne aspekty tekstów, przedstawień i identyfikacji wizualnych oraz audiowizualnych: od malarstwa i ilustratorstwa, poprzez fotografię i film, reprezentacje pocztówkowe, po współczesne przedstawienia graficzne w formie cyfrowej.
Badacze wizytujący w 2024 r., realizujący indywidualne projekty badawcze w ramach zakresów badawczych CBH PAN:
Dr Dawid Golik – badacz wizytujący – Badania nad II Wojną Światową
Dr Piotr Filipkowski – badacz wizytujący w Zespole Badań nad II Wojną Światową
Realizowany projekt badawczy: Na wschodnich rubieżach Rzeszy. Niemiecka straż celno-graniczna w okupowanej Polsce w latach 1939–1945.
Dr Piotr Filipkowski – socjolog, badacz historii mówionej, ukończył prawo na Uniwersytecie Warszawskim i Szkołę Nauk Społecznych przy Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, w którym pracuje od 2010 roku.
Współtwórca Archiwum Historii Mówionej Ośrodka KARTA i Domu Spotkań z Historią, uczestnik licznych projektów badawczych dotyczących pamięci II wojny światowej, socjalistycznej modernizacji i kapitalistycznej transformacji w Polsce i Europie Środkowej. Autor monografii „Historia mówiona i wojna. Doświadczenie obozu koncentracyjnego w perspektywie narracji biograficznych” (Wrocław 2010, wyd. ang. Berlin 2019, wyd. niemieckie Wiedeń 2024).
Realizowany projekt badawczy we współpracy z Uniwersytetem Bielefeld i Centrum Badań Historycznych PAN w Berlinie: Niemieckie obozy koncentracyjne i ich reprezentacje. Od świadectw indywidualnych do teorii socjologicznych finansowany przez Polsko-Niemiecką Fundację na rzecz Nauki.
