KZC 2019: „Plemienne” muzeum

16.05.2019

***Spotkanie odbędzie się w języku polskim z tłumaczeniem symultanicznym na język niemiecki***

Fabryki tożsamości? Muzea i edukacja historyczna w Polsce

w ramach Seminarium Klausa Zernacka

prof. Yvonne Kleinmann (Aleksander-Brückner-Zentrum), prof. Michael G. Müller (Halle-Wittenberg) i prof. Igor Kąkolewski (CBH PAN)
zapraszają na wykład

prof. Ewy Manikowskiej (Warszawa)

pt. „Plemienne” muzeum. Współczesne metody badania instytucjonalnej przeszłości w Polsce

z komentarzem dr Małgorzaty Stolarskiej-Froni (Berlin)

W ciągu ostatnich kilku lat badanie instytucjonalnej przeszłości muzeów stało się jednym z ważnych elementów ich działalności. Na powstanie tego zjawiska miało wpływ pojawienie się nowych trendów w humanistyce, takich jak postkolonializm, krytyczne studia nad dziedzictwem, zwrot cyfrowy, globalizacja czy demokratyzacja. Dzięki nowemu metodologicznemu spojrzeniu na muzea, zaczęły one mierzyć się ze swoją, często niewygodną, przeszłością, a kwestia praw człowieka, czy opinia społeczeństwa odgrywają w nich coraz większą rolę.

Tematem referatu będzie recepcja nowych tendecji we współczesnej muzeologii nad przykładzie polityki muzeów w Polsce. Główny wątek stanowić będzie historia restytucji obrazu Melchiora Geldorpa „Portret damy” przez Muzeum Narodowe w Warszawie. Autorka referatu będzie starała się dowieść, że polskie muzea, pomimo podejmowania prób instytucjonalej modernizacji, do dziś nie zmierzyły się z wieloma aspektami swojej trudej przeszłości, związanymi z konsekwencjami powojennej nacjonalizacji, Holocaustem, czy przesunięciami granic. Na przykładzie podejścia Polski do kwestii restytucji, autorka pokaże, że w polskich muzeach wciąż można spotkać przejawy „plemmiennego” podejścia do przeszłości i dziedzictwa kulturowego. W referacie zostaną ponadto przywołane pojedyńcze przykłady polskich muzeów, które podjęły próbę przemiany instytucjonalnej, zgodnie z nowymi tendencjami, i skonfrontowania się ze swoją trudną historią.

prof. Ewa Manikowska pracuje w Instytucie Historii Sztuki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. W swoich badaniach zajmuje się historią kolekcjonerstwa, zdjęciami lotnicznymi, dziedzictwem i problemami restytucji. Jest autorką książki: Photography and Cultural Heritage in the Age of Nationalisms (1867–1945). Europe’s Eastern Borderlands (Bloomsbury 2019). Obecnie kieruje polską grupą badawczą w projekcie Digital Heritage in Cultural Conflicts w ramach programu europejskiego Horizon 2020.