Sprawozdanie z konferencji/Konferenzbericht:

W dniach 3-4 października miała miejsce w Karpaczu międzynarodowa konferencja naukowa pt. Wang Temple Symposium. Late Paganism and the Beginning of Christianisation in Scandinavia and Central Europe. Temples – Churches – Rituals – Magic and Superstitions, której organizatorem było Centrum Badań Historycznych Polskiej Akademii Nauk w Berlinie, reprezentowane przez dr Joannę Szkolnicką we współpracy z Uniwersytetem Rzeszowskim, reprezentowanym przez prof. dra hab. Leszka Słupeckiego oraz Uniwersytetem Karola w Pradze, reprezentowanym przez Marie Novotną przy wsparciu parafii ewangelickiej kościoła Wang, której pastorem jest Edwin Pech.

 

Zaproszeni badacze – historycy, filolodzy i archeolodzy reprezentowali ośrodki naukowe w Polsce, Czechach, Niemczech i Estonii.

Miejsce konferencji wybrane zostało nieprzypadkowo – w Karpaczu mieści się jedyny poza Norwegią wczesnośredniowieczny kościół klepkowy (słupowy) przeniesiony tu w XIX w. z norweskiej miejscowości Vang, bogaty w różnego rodzaju pogańskie emblematy, m. in. znane z nordyckiej mitologii smoki  i węże. Uczestnicy konferencji mieli możliwość zwiedzić ten wspaniały zabytek i zapoznać się dogłębnie z jego historią i symboliką, a także z jego otoczeniem, w tym  cmentarzem (na którym pochowany jest m. in. Tadeusz Różewicz) za sprawą oprowadzenia przez pastora Edwina Pecha.

 

Wygłoszone podczas konferencji referaty dotyczyły tematyki związanej z okresem schyłku pogaństwa i postępującej chrystianizacji Europy. Wśród poruszanych wątków znalazły się m. in. runiczne inskrypcje w ówczesnych kościołach chrześcijańskich, rola cystersów w rozwoju kulturowym Skandynawii, rzucane klątwy czy symbole chrześcijańskie i pogańskie odkrywane przez archeologów na terenie wikińskiej osady Truso. Konferencja przysłużyła się niewątpliwie wymianie informacji o wynikach najnowszych badań i integracji środowiska nordystów.

 

Podczas dyskusji końcowej moderowanej przez Pavla Vondřičkę zaakcentowano potrzebę kontynuowania tego rodzaju spotkań, poświęconych w przyszłości być może węższemu zakresowi zagadnień, np. wczesnośredniowiecznym drewnianym kościołom.

 

***

Vom 3. bis 4. Oktober fand in Karpacz eine internationale wissenschaftliche Konferenz mit dem Titel „Wang Temple Symposium. Late Paganism and the Beginning of Christianisation in Scandinavia and Central Europe. Temples – Churches – Rituals – Magic and Superstitions“ statt.

 

Organisiert wurde die Konferenz vom Zentrum für Historische Forschung Berlin der Polnischen Akademie der Wissenschaften (vertreten durch Dr. Joanna Szkolnicka), in Zusammenarbeit mit der Universität Rzeszów (vertreten durch Prof. Dr. Leszek Słupecki), die Karlsuniversität in Prag (vertreten durch Marie Novotna) und unterstützt durch die Ev. Gemeinde der Wangkirche mit dem Pastor Edwin Pech.

 

Die eingeladenen Wissenschaftler:innen aus den Bereichen der Geschichts-, Sprachwissenschaften und der Archäologie vertraten Forschungszentren aus Polen, der Tschechischen Republik, Deutschland und Estland.
Mit Karpacz wurde der Veranstaltungsort nicht zufällig gewählt, denn dort befindet sich die einzige frühmittelalterliche Stabholzkirche außerhalb Norwegens, die im 19. Jahrhundert aus der norwegischen Stadt Vang nach Karpacz verlegt wurde. Die Kirche ist reich mit verschiedenen heidnischen Emblemen wie Drachen und Schlangen aus der nordischen Mythologie verziert. Die Konferenzteilnehmer:innen hatten die Gelegenheit, dieses prächtige Denkmal zu besichtigen und im Rahmen einer Führung durch Pfarrer Edwin Pech sich ausführlich über seine Geschichte und Symbolik sowie über seine Umgebung, einschließlich des Friedhofs (auf dem u. a. der poln. Schriftsteller Tadeusz Różewicz begraben ist) zu informieren.

 

Die auf der Konferenz gehaltenen Vorträge befassten sich mit Themen aus der Zeit des Niedergangs des Heidentums und der fortschreitenden Christianisierung Europas. Dazu gehörten Runeninschriften in christlichen Kirchen dieser Zeit, die Rolle der Zisterzienser in der kulturellen Entwicklung Skandinaviens, Flüche oder christliche und heidnische Symbole, die von Archäolog:innen in der Wikingersiedlung Truso entdeckt wurden. Die Konferenz diente zweifelsohne dem Austausch von Informationen über die neuesten Forschungsergebnisse und der Integration aus dem Bereich der Skandinavistik.

 

In der abschließenden Diskussion, moderiert von Pavel Vondřička, wurde die Notwendigkeit unterstrichen derartige Treffen fortzusetzen, wobei man, sich in Zukunft vielleicht einem engeren Themenkreis widmen sollte, wie etwa den frühmittelalterlichen Holzkirchen.

 

 

 

 

 

 

 

Fot. Joanna Szkolnicka.