Jakiego podręcznika do nauki historii potrzebują Europejczycy na początku XXI wieku? Doświadczenia z francusko-niemieckiego i polsko-niemieckiego projektów transnarodowego podręcznika do nauczania historii.
Debata online - 3.09.2021
„Polsko-niemiecki projekt podręcznika szkolnego do nauczania historii” realizowany w latach 2008–2020 przez Wspólną Polsko-Niemiecką Komisją Podręcznikową Historyków i Geografów (WPNKP) był wspierany politycznie i parytetowo, a także finansowany przez rządy Polski (MEN, MSZ, MKiDN) i RFN (Konferencja Ministrów Edukacji, niemiecki MSZ, Ministerstwo Edukacji i Młodzieży Brandenburgii). Celem projektu było stworzenie drugiego w Europie (po francusko-niemieckim „Histoire-Geschichte” wydanym w latach 2006–2011) transnarodowego podręcznika szkolnego do nauczania historii, zainicjowanego w ramach współpracy rządów i środowisk naukowych dwóch państw Unii Europejskiej. Pozostałe rozwijane w Europie i na świecie projekty bi- lub multilateralne mają głównie charakter materiałów pomocniczych w nauczaniu szkolnym i są najczęściej efektem rozmaitych oddolnych inicjatyw. Na duże znaczenie polsko-niemieckiego projektu podręcznika do nauki historii zarówno na płaszczyźnie oświatowej, jak i politycznej, wskazują publikacje mediów w Polsce i Niemczech, które ukazały się m.in. w związku z prezentacją kolejnych tomów serii podręcznikowej pt. „Europa. Nasza historia” / „Europa – Unsere Geschichte”, które obejmują: tom I (prehistoria–średniowiecze), tom II (1492–1815), tom III (1815–1918) i tom IV (1918–2004).
W przedsięwzięcie były zaangażowane ściśle współpracujące z WPNKP biura projektowe w CBH PAN w Berlinie i Georg-Eckert-Institut – Leibniz-Institut für internationale Schulbuchforschung (GEI) w Brunszwiku, uczestnicząc w redakcji naukowej kolejnych tomów podręcznika, współorganizacji towarzyszących projektowi konferencji i warsztatów, a także różnorodnych działaniach upowszechniających tę publikację w środowiskach nauczycielskich w Polsce i Niemczech.
Doświadczenia i refleksje z prac nad dwoma pierwszymi w Europie transnarodowymi podręcznikami do nauki historii, polsko-niemieckim i francusko-niemieckim, wymagają nie tylko działań upowszechniających zastosowanie podręcznika „Europa. Nasza historia / Europa – Unsere Geschichte” w użytku szkolnym w Polsce i Niemczech, lecz także szerszego podsumowania i refleksji uwzględniających także doświadczenia z realizacji francusko-niemieckiego projektu podręcznika „Histoire–Geschichte”. Refleksja ta powinna dotyczyć sposobów narracji o historii Europy oraz zastosowania ich w dydaktyce historii na szkolnym poziomie nauczania w różnych krajach UE. Problemy, które należy objąć refleksją, to m.in. zagadnienia miejsca w narracji podręcznikowej poszczególnych kręgów kulturowych Europy, ich wzajemnych oddziaływań, dziejów regionów pogranicza („regiony, które łączą i dzielą”), a także tzw. historii powiązań (fr. histoire croisée, niem. Verflechtungsgeschichte) Europy z innymi kontynentami i pozaeuropejskimi kręgami kulturowymi. W tym kontekście ważną rolę odgrywa refleksja nad zagadnieniami związanymi z dydaktyką historii, zwłaszcza zaś zastosowania metod kontrowersyjności i wieloperspektywiczności zarówno w narracjach autorskich, jak i w doborze źródeł tekstowych i ikonograficznych.
Moderacja: Dr Marcin Wiatr (GEI). Dyskutanci: Prof. Ulrich Pfeil (Université Paul Verlaine – Metz), Prof. Hans-Henning Hahn (Universität Oldenburg), Dr Emmanuelle Hébert (UCLouvain), Agnieszka Jaczyńska (Szkoły Społeczne im. Unii Europejskiej w Zamościu)
Moderacja: Dr Dominik Pick (CBH PAN). Dyskutanci: Prof. Eckhardt Fuchs (GEI), Prof. Corine Defrance (Université Paris 1 Panthéon-Sorbonne), Prof. Hans-Jürgen Bömelburg (WPNKP), Wiesława Araszkiewicz (Szkoła im. Piotra Skargi w Szamotułach)
Link do dyskusji: https://us06web.zoom.us/j/84987197876?pwd=TFNzWW9lSDNGdXlpYm5CQ3l3cVRpUT09
